طراحی روشنایی
هدف از طراحی روشنایی ، کمک و تسهیل در انجام کار، ایجاد یک محیط مناسب برای فرد و کاهش حوادث احتمالی در محیط کار، از بین بردن عوارض و استرسها یا ناراحتیهای چشمی و در نتیجه افزایش بهره وری می باشد.گروه صنعتی مهر در این نوشته به طراحی روشنایی می پردازد . با ما همراه باشید.
اهداف اصلی طراحی روشنایی
روشنایی مطلوب
شدت روشنایی بر اساس استانداردهای پیشنهادی می باشد.برای مثال بر اساس استاندارد روشنایی راهروها بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ لوکس و برای دفاتر تایپ و ماشین نویسی ۳۰۰ تا ۶۰۰ لوکس می باشد.
منابع روشنایی تامین کننده روشنایی بایستی دارای رنگ دهی مناسب باشند. این عامل با رنگ دهی نور (دمای رنگ) روز که عدد ۱۰۰۰ در نظر گرفته می شود مقایسه و بررسی می گردد.
بطور مثال برای لامپ های رشته ای رنگ دهی حدود ۱۰۰ و لامپ جیوه ای رنگ دهی حدود ۲۴ دارند.
به طور کلی یک منبع روشنایی مطلوب دارای شرایط زیر میباشد:
عدم وجود سایه روشن در محل دید فرد یا محیط کار.
عدم ایجاد فشارهای چشمی سوزش یا سردرد برای فرد در محیط کار.
نبود تلاش اضافی از سوی فرد برای دیدن سطح کار که پیامد آن بوجود آمدن وضعیتهای نامطلوب بدنی و دردهای کمری و گردنی می باشد.
عدم قرارگیری منابع روشنایی درناحیه دید مستقیم فرد نبود سطوح انعکاس دهنده مزاحم در ناحیه دید فرد در محیط کار.
اصول طراحی روشنایی طبیعی
در تامین روشنایی منازل مسکونی، اماکن عمومی و محیطهای کار اولویت با نور روز میباشد. اصولآیکسری از مواردی که در طراحی روشنایی طبیعی بایستی در نظر گرفته شود به شرح زیر میباشد:
– وضعیت قرارگیری پنجره ها یا نورگیر ها مناسب باشد.
– پوشش سطوح داخلی بایستی دارای رنگ وضریب انعکاس مناسب در جهت توزیع روشنایی باشند.
– پیش بینی روشنایی مناسب از نوع مصنوعی جهت مواقع مورد نیاز مانند روزهای ابری.
– نظافت مرتب و دوره ای سیستم روشنایی سیستمی، سطوح کارگاه و ابزار وماشین آلات.
طراحی روشنایی مصنوعی
مسئله ای که در طراحی روشنایی مصنوعی بایستی در نظر گرفت این است که اثر روشنایی روز در این نوع طراحی دخالت داده نشود تا سیستم روشنایی ما در شب یا زمانهایی که اثر روشنایی روزحداقل است کارایی کافی داشته باشد.
انواع سیستمهای روشنایی مصنوعی
- سیستم روشنایی عمومی
- سیستم روشنایی موضعی
- سیستم روشنایی ترکیبی
اصول مد نظر در طراحی روشنایی مصنوعی
یکی از روشهای اصولی در بحث طراحی روشنایی مصنوعی، روش لومن می باشد که در سال ۱۹۲۰ توسط هریسون واندرسون در آمریکا پایه گذاری شد. هدف از محاسبه روشنایی به این روش تعیین تعداد منابع نور و محل نصب منابع در راستای تامین شدت روشنایی متوسط می باشد.
مهمترین فاکتورهای دخیل در طراحی روشنایی به روش لومن به شرح ذیل می باشد:
- تعیین سیستم توزیع روشنایی مطلوب
- سیستم توزیع نور مستقیم
- سیستم توزیع غیر مستقیم
- سیستم توزیع نیمه مستقیم
تعیین نوع لامپ
تعیین منبع نور مناسب با فعالیت و کیفیت نور مورد نظر از مهمترین فاکتورهای طراحی سیستمهای روشنایی مصنوعی می باشد.
در تعیین نوع لامپ مورد استفاده عواملی از قبیل توان الکتریکی kh لامپ (وات)، ضریب بهره نوری لامپ (راندمان نوری) و نوع محیط کاری دخیل می باشد. بطور مثال لامپهای رشته ای(التهابی) با وجود توان الکتریکی بالا ورنگ دهی بسیار خوب حرارت بالایی ایجاد میکنند، در حالیکه ضریب بهره نوری پایینی دارند ولی لامپهای فلورسنت بهره نوری بالاتر اما رنگ دهی پایینتری نسبت به نوع التهابی خود دارند.
لامپ های ال ای دی LED به بهره نوری بسیار مناسب، تولید حرارت بسیار کم و طول عمر بالا،جایگزین بسیار مناسبی برای سایر منابع ذکر شده میباشد.
لامپ های ال ای دی LED با بازه ی کاربردی بسیار فراوانی ساخته و تولید میشوند و محدودیت استفاده در محیط های صنعتی، تجاری، کارگاهی و … را ندارند.
توصیه میکنم این مطالب را بخوانید :
خیرگی چیست ؟ و برای محدود کردن آن چه میتوان کرد؟
اصول طراحی روشنایی در مراکز اداری، آموزشی، تجاری و درمانی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.